AFTERSUN

Scenariusz: Charlotte Wells

Reżyseria: Charlotte Wells

To niezwykły przykład filmu, który jest angażujący, chociaż przez ponad godzinę nie obiecuje żadnego procesu. Może być wrażenie, że nic się nie dzieje.


KONSTRUKCJA
(przez pierwszą godzinę)

1 ZWYKŁE ŻYCIE

Tata ma 30 lat, pojutrze będą jego 31 urodziny. Jest tatą Sophie, ale nie jest w związku z jej mamą. Bardzo kocha córkę. Zabrał ją na wakacje do tureckiego hotelu. Raczej ma dobry humor, chętnie angażuje się w nowe rzeczy i zachęca do tego Sophie. Uczy ją samoobrony, jest życzliwy dla jej mamy. Zdaje się niedojrzały, ale jest dobrym tatą. W hotelu widać innych złych tatów, którzy nie mają cierpliwości do swoich dzieci.

Sophie ma 11 lat. Jest bystra, dociekliwa, pewna siebie. Ma dobrą relację z tatą. Zaczyna interesować się seksualnością.

Ekspozycja jest skupiona tak samo na tacie i na córce. A ponieważ potem żadne z nich nie jest w procesie dążenia do czegoś, nie wiadomo nawet, kto jest głównym bohaterem.


2 ZABURZENIE

Nie ma. Dwie osoby przyjeżdżają na wakacje do tureckiego hotelu i między nimi nie dzieje się nic niedomyślnego.


3 CEL

Nie ma. Tata nie chce osiągnąć nic konkretnego w trakcie tego wyjazdu. Powtarza tylko, że powinni się dobrze bawić.

Sophie też nie chce osiągnąć nic konkretnego w trakcie tego wyjazdu (ale ma romantyczny wątek B).


4 PRZESZKODY

Nie ma. Ponieważ żadna z nich nie jest w procesie dążenia do czegoś, żadna z nich nie ma przeszkód na drodze do czegoś.


5 PRZEMIANA

Nie ma. Ponieważ żadna z nich nie jest w procesie dążenia do czegoś, żadna z nich nie ma przekroczeń, które prowadzą ją do przemiany.


6 KULMINACJA

Nie ma. Na końcu wakacji nie dzieje się nic spektakularnego. Relacja małej Sophie z tatą jest taka sama na końcu wakacji, jak była kilka dni wcześniej. Zdaje się, że nic się nie wydarzyło.


ŹRÓDŁO ZAANGAŻOWANIA

Jeśli przez godzinę opowieści nie dzieje się żaden proces zewnętrzny (bohater nie realizuje celu) i żaden proces wewnętrzny (bohater nie zmienia się), to co sprawia, że ta opowieść jest angażująca?

Tajemnica.

Opowieść nie obiecuje procesu na ekranie, ale obiecuje proces przed ekranem. Autorka mówi nam: „Proszę, oto tajemnica, będziecie ją teraz odkrywać.”

Z czego wynika nasze przekonanie o tajemnicy do odkrycia? Z niepokoju, który wywołują pojedyncze sceny lub dialogi. Żadna z nich nie ocenia taty wprost, ale sekwencja tych scen buduje nasze przekonanie, że z tatą jest coś nie w porządku.


Dodatkowe wspomagacze naszego zaangażowania:

1
Rama w formie wakacyjnego wyjazdu. Opowieść zaczyna się, gdy przyjeżdżają, więc słusznie zakładamy, że skończy się, gdy wyjadą.

2
Wątek B. Sophie zaczyna interesować się seksualnością. Podsłuchuje dziewczyny, które rozmawiają w toalecie. Buduje relację z chłopakiem, który stara się do niej zbliżyć. Dołącza do grupy nastolatków i obserwuje ich pocałunki i pieszczoty. W kulminacji tego wątku randkuje z chłopakiem i całuje go.

Jednak to nie jest opowieść o Sophie, której celem jest zdobyć pierwszego w życiu chłopaka. Ten wątek składa się z kilku scen, a relacja z tatą z kilkudziesięciu. Przez pierwszą godzinę jest jasne, że to opowieść o Sophie i tacie, którzy jadą na wakacje i nie mają żadnego celu.


KONSTRUKCJA
(całej opowieści)

Po 70 minutach opowieści autorka zabiera nas z tureckich wakacji i pokazuje nam kobietę, która obudzona w środku nocy stawia stopy na przesadnie drogim dywanie, który kupił tata Sophie. To dorosła Sophie. Znamy tę twarz, widzieliśmy ją w serii krótkich ujęć na początku filmu, ale wtedy te ujęcia jeszcze nic nie znaczyły. Znaczenie pojawia się teraz i teraz staje się jasne, o czym to jest film. O kobiecie, która wspomina ostatnie wakacje z tatą.


1 ZWYKŁE ŻYCIE

Sophie ma około 30 lat. Dziś są jej urodziny. Jest w relacji z kobietą i mają dziecko.


2 ZABURZENIE

W swoje urodziny wspomina wakacje z tatą w Turcji. Dlaczego teraz? Może dziś ma tyle lat, co tata, gdy ją zostawił?


3 CEL

Sophie chce zrozumieć, dlaczego tata się zabił.

Nie ma jednego konkretnego momentu, kiedy staje się jasne, że tata choruje na depresję i to jego ostatnie wakacje z córką. Jest wiele tropów, które prowadzą do tego wniosku i różne osoby mogą się tego domyślić w różnych momentach (płynie po maskę i długo nie wypływa; nie wyobraża sobie, że żyje 40 lat; jest w stroboskopowym świecie tańca; wchodzi do mrocznego morza). Jednak jest pewne, że gdy odkrywamy, że to film o wspomnieniach dorosłej Sophie, to wiemy już, że to wspomnienie ostatnich wakacji z tatą, który się zabił.


4 PRZESZKODY

Mała Sophie często obserwuje tatę. Patrzy na niego też przez obiektyw kamery. Zadaje mu trudne pytania. Ale nie znajduje odpowiedzi. Z czasem jego niepokojące zachowanie staje się jasne: tata ma depresję.

Ale my widzimy więcej niż mała Sophie. Widzimy krew spływającą do wiadra. Oddech pod ręcznikiem zakrywającym twarz. Niebezpieczne stanie na balustradzie balkonu. Samotny spacer w nocy i wejście w mroczne fale. Czy duża Sophie to wyobraża?


5 PRZEMIANA

Tata mówi małej Sophie, że kocha taniec. Duża Sophie widzi go w mrocznej krainie wiecznego tańca. Szuka go, szarpie, stara się z nim porozmawiać. Ale nie jest w stanie, tata nie odpowiada. Sophie jest w złości. Rozumie, że nie jest w stanie odkryć prawdy. Nigdy nie dowie się, dlaczego jej tata to zrobił i czy ona mogła mu jakoś pomóc.


6 KULMINACJA

Zmieniona Sophie odpycha tatę, który spada w otchłań. Pozbywa się go. Uwalnia się od niego, od pytań, może też od poczucia winy. Ostatnia scena to pożegnanie na lotnisku, ich ostatnie spotkanie. Tata mówi, że ją kocha. Duża Sophie zostaje z tym wspomnieniem. Tata ją kochał, ale nie chciał już żyć.


Zatem "Aftersun" może sprawiać wrażenie, że nic się nie dzieje, ale to klasycznie skonstruowana opowieść. Jednak autorka ukrywa przed nami tę konstrukcję. Zamiast od razu informować nas o śledztwie dorosłej Sophie i stawiać tezę "Dlaczego ten mężczyzna się zabił?", pozwala nam go obserwować, żebyśmy sami mogli stwierdzić "Czy z tym mężczyzną jest coś nie w porządku?".


Jeśli ta analiza czegoś Cię nauczyła, rozważ wsparcie 5 zł:

Wspieraj Autora na Patronite
Postaw mi kawę na buycoffee.to


Zapraszam do obserwowania:



Zapraszam też do przeczytania innych analiz:

KIBIC

Od chłopca na gangowe posyłki do jednorękiego mściciela i więziennego bossa. Założenie jest ambitne, ale procesy są niespójne. Decyzje Kuby, Blanki i szefów gangów są niezrozumiałe, a największe kulminacje dzieją się poza ekranem.

PUTIN

To niezwykłe osiągnięcie: wybrać postać, która wszystkich zainteresuje, i zrobić o niej film, który wszystkich znudzi. Przedstawiona na ekranie sekwencja wydarzeń nie daje się sklasyfikować jako opowieść, ponieważ nie posiada żadnej cechy opowieści.

POWRÓT DO LISTY ANALIZ



O MNIE


Artur Wyrzykowski - analityk opowieści. Prowadzę prace scenariuszowe filmów i seriali: od streszczenia ustawiającego konstrukcję opowieści do tekstu gotowego do produkcji. Analizuję scenariusze, gdy producenci nie wiedzą, co dalej, albo gdy trzeba skrócić scenariusz i dopasować go do budżetu. Konsultuję wersje montażowe. Zapraszam: artur@nieskonczone.pl

Na tym poczytnym blogu analizuję polskie filmy i staram się udowodnić, że ich scenariusze są nieskończone. Jeśli moje analizy są dla Ciebie wartościowe, zachęcam do wsparcia:

Postaw mi kawę na buycoffee.to



DOUCZKI








ANALIZY ZAGRANICZNYCH FILMÓW










MOJE FILMY