BO WE MNIE JEST SEKS

Scenariusz: Patrycja Mnich, Katarzyna Klimkiewicz

Reżyseria: Katarzyna Klimkiewicz

Ten film ma zachwycający styl. Ale to nie jest blog poświęcony stylowi, tylko technice opowieści. Ten film nie jest angażujący, ponieważ prawie nic się w nim nie dzieje. A jeśli jego tematem jest feminizm bohaterki i walka z patriarchatem, to konstrukcja tej opowieści kompromituje tę bohaterkę i jej walkę.

1 ZWYKŁE ŻYCIE
Kalina jest piosenkarką, która najbardziej na świecie kocha swoją pracę. Występuje na koncertach i w telewizji i zdaje się, że wszyscy ją uwielbiają. Mieszka z mężem i kochankiem, jest zbuntowana, asertywna i niezależna. Jeździ autem w niebezpieczny sposób, jakby była najważniejszą osobą na drodze. Robi to, na co ma ochotę i nie pozwala się zamknąć w typowej dla czasów PRL roli kobiety podporządkowanej mężczyznom.

Chociaż życie Kaliny jest niezwykłe, to ekspozycja tego życia trwa 45 minut. Czyli przez pół filmu nic się nie dzieje. Nie ma żadnego konfliktu ani nawet obietnicy konfliktu. Nie wiadomo, do czego ten film zmierza i na co mamy czekać. Więc jak ktoś już się nasycił niezwykłością postaci Kaliny i stylem opowieści, to może zacząć się nudzić.

Ale wreszcie w połowie filmu pojawia się:

2 ZABURZENIE
Rysiek, jeden z wielu wzgardzonych amantów, postanawia się zemścić. Zwalania Kalinę z pracy i pozbawia ją możliwości występowania.

Zaburzeniem nie jest samo poznanie Ryśka ani nawet jego molestowanie Kaliny w szatni, ponieważ w wyniku tego poznania i tego molestowania Kalina nie musi podejmować żadnej decyzji. Te sytuacje nie wpływają też na jej stan emocjonalny, więc jest wrażenie, że to standard bycia gwiazdą kochaną przez wielu mężczyzn.

3 DECYZJA
Kalina ma dylemat, jak zareagować na zemstę Ryśka. Ma trzy możliwości:
• Zostać kochanką Ryśka
• Poprosić o pomoc Jeremiego, jak sugeruje Lucek
• Pozostać niezależną i zbuntowaną kobietą bez pracy
Czyli jej cel to: „Podjąć decyzję.”

Opowieść o bohaterce, która ma taki cel, nie jest atrakcyjna, ponieważ nie wiadomo, co trzeba zrobić, żeby podjąć decyzję. Kalina nie ma żadnego planu. Jest bierna.

4 PRZESZKODY
Ponieważ Kalina niewiele robi, na jej drodze nie ma wielu przeszkód. Mimo że rośnie stawka (zostaje zwolniona z kabaretu i kończą jej się pieniądze), to zmiana stawki nie jest dla niej motywacją do nowych działań. Przez to druga połowa opowieści sprawia podobne wrażenie jak pierwsza: prawie nic się nie dzieje. Jest jedna przeszkoda:
• W wyniku nacisku Lucka zgadza się poprosić o pomoc Jeremiego, ale Jeremi nie jest w stanie jej pomóc.

5 PRZEMIANA
Starając się podjąć decyzję dotyczącą swojej przyszłości, Kalina coraz bardziej odczuwa na sobie ucisk patriarchalnego społeczeństwa.
• Buntuje się przeciwko mężowi, który nazywa ją histeryczką i twierdzi, że nie jest w stanie sama się bronić (chociaż ten bunt jest tylko deklarowany, bo potem wraca do niego i żyją tak, jak wcześniej)
• Przegania kochanka, który ją patronizuje
• Buntuje się przeciwko sąsiadce
• Staje w obronie koleżanki z pracy, która, tak jak ona, została zwolniona z powodu braku chęci na seks z szefem.

Czyli Kalina dojrzewa do buntu i walki z patriarchatem. Tylko nie wiadomo, dlaczego musi dojrzewać, skoro od początku była pewna siebie, asertywna i niezależna. Czy sprzeciw wobec męża, kochanka, sąsiadki i szefa to dla niej przekroczenia? Zdaje się, że nie. Ona przez cały czas jest taka sama. Jeśli Kalina nie przechodzi w tej opowieści żadnego procesu wewnętrznego, to o czym jest ta opowieść?

6 KULMINACJA
Po wszystkich doświadczeniach Kalina decyduje się wreszcie skonfrontować z Ryśkiem. Ale nie wiadomo, jaka jest stawka tej konfrontacji. Co ona może stracić? Dlaczego od razu nie mogła w ten sposób z nim rozmawiać? Co ją powstrzymywało i dlaczego to coś już przestało ją powstrzymywać?

W przebiegu kulminacyjnej sceny nie widać też jej walki o odzyskanie kariery. Ona nie stara się tłumaczyć, negocjować, grozić. Więc nie ma wrażenia, że ta konfrontacja to kulminacja jakiegoś zewnętrznego procesu walki o coś.

Niestety, ta scena ma absurdalne rozwiązanie. Feministka sprzeciwia się seksistowskiemu patriarsze i w efekcie zyskuje nic. Ale na szczęście pojawia się mężczyzna, który rozwiązuje jej problem. Dlaczego sama wcześniej nie prosiła go o pomoc? Dlaczego to rozwiązanie nie może być przez nią wywalczone?

Czyli w tej opowieści Kalina prawie niczego nie robi i niczego się nie uczy. Ale historia jej zwolnienia i powrotu do pracy uczy nas, że: „Nieważne, jak silną, odważną i asertywną kobietą jesteś, to nie masz na nic wpływu. Ale możesz mieć szczęście i zostać uratowana przez jakiegoś mężczyznę.” Brzmi jak hasło filmu sponsorowanego przez Polskie Stowarzyszenie Miłośników Patriarchatu.

Jeśli ta analiza czegoś Cię nauczyła, rozważ wsparcie 5 zł:

Zapraszam też do przeczytania innych analiz:

KONIEC ŚWIATA CZYLI KOGEL MOGEL 4

Postacie i ich reakcje są tak wystylizowane, że zdają się niewiarygodne. Prawie nic się nie dzieje. Nikt nie przechodzi przemiany, a konflikty są zawiązywane w absurdalny sposób albo bardzo łatwo się rozwiązują.

W LESIE DZIŚ NIE ZAŚNIE NIKT 2

Pierwsza godzina to zabawna, błyskotliwa i spójna opowieść. Ale po godzinie zaczyna się zupełnie inna opowieść, która zostaje urwana po pierwszym akcie. Z jednej strony odważnie, ale z drugiej strony: o co tu chodzi?

POWRÓT DO LISTY ANALIZ