PODSUMOWANIE FESTIWALU W GDYNI 2019

Jak co roku przygotowałem precyzyjny raport o kondycji polskiego scenariopisarstwa. Rozwinięcia moich kontrowersyjnych ocen pojawią się w formie analiz, gdy wybrane filmy zakończą etap dystrybucji kinowej. Wtedy każdy będzie mógł przynać mi rację albo przezwać mnie sfrustrowanym zazdrośnikiem. Można też będzie zrobić obie rzeczy, bo obie są prawdziwe.

METODOLOGIA

Tworząc raport, wykorzystałem ogólnie dostępną wiedzę z zakresu konstruowania opowieści, moje własne reakcje jako widza oraz opinie pozyskane od znajomych widzów. Ładną kropeczkę postawiłem tylko tam, gdzie oglądam film i nie mam wątpliwości, że wiem. Tam gdzie mam wątpliwość i wiem tylko trochę, a więc gubię się i wypadam z opowieści - tam nie postawiłem ładnej kropeczki.

Nie oceniam wartości filmu, która jest pochodną sposobu opowiadania skonstruowanej opowieści. Nie mówię, czy film jest dobry albo który jest lepszy niż inny. Oceniam tylko podstawy konstrukcyjne tych opowieści. To, czy zwykły widz przez cały czas trwania filmu będzie rozumieć, co ogląda.

BOHATER
Nie mam wątpliwości, kto jest głównym bohaterem, czyli kim najbardziej mam się przejmować, wokół kogo jest zbudowana opowieść, kto podejmuje najważniejsze decyzje.

CEL
Nie mam wątpliwości, na jakie działanie decyduje się bohater, czyli co konkretnie chce osiągnąć na koniec tej opowieści. Czyli co jest celem dla bohatera, a dramaturgiczną obietnicą dla mnie.

DROGA
Nie mam wątpliwości, że wszystko, co robi bohater i co mu się przydarza, jest wiarygodne, ma znaczenie dla jego drogi do osiągnięcia celu i jest niezbędne do opowiedzenia tej historii.

ZMIANA
Nie mam wątpliwości, że przygoda, którą przeżył bohater realizując swój cel, miała na niego wpływ, czyli że czegoś się nauczył, coś zrozumiał, jest inny, niż był na początku. A jeśli pozostał taki sam, to widz miał szansę nauczyć się czegoś w wyniku jego działań.

RAPORT

	BOHATER	CEL	DROGA	ZMIANA
BOŻE CIAŁO
CIEMNO, PRAWIE NOC			.	.
CZARNY MERCEDES	.	.	.	.
DOLINA BOGÓW
IKAR. LEGENDA MIETKA KOSZA
INTERIOR		.	.	.
KURIER				.
LEGIONY		.	.	.
MOWA PTAKÓW		.	.	.
OBYWATEL JONES
PAN. T		.	.	.
PIŁSUDSKI			.	.
PROCEDER		.	.	.
SŁODKI KONIEC DNIA		.	.	.
SOLID GOLD			.	.
SUPERNOVA			.	.
UKRYTA GRA
WSZYSTKO DLA MOJEJ MATKI			.
ŻELAZNY MOST		.	.	.
ADWOKAT		.	.	.
CAŁE SZCZĘŚCIE		.	.	.
DARIUSZ	.	.	.	.
EASTERN	.	.	.	.
FIGHTER			.
NA BANK SIĘ UDA	.	.	.	.
NIC NIE GINIE
(NIE)ZNAJOMI
SŁUGI WOJNY			.	.
WŁADCY PRZYGÓD. STĄD DO OBLIVIO
ZGNIŁE USZY			.

WNIOSKI

Polskim twórcom w zdecydowanej większości udało się przedstawić mi głównego bohatera (tak jak rok temu).

Trochę ponad połowa z nich potrafiła wciągnąć mnie w opowieść, czyli złożyć mi obietnicę dramaturgiczną, czyli określić mi cel głównego bohatera (trochę lepiej niż rok temu).

Największy problem, co nie jest zaskoczeniem, to skonstruowanie opowieści w sposób, który odbiorę jako wiarygodny, angażujący intelektualnie i emocjonalnie (tak jak rok temu). Chodzi o przebieg drugiego aktu, drogę bohatera, czyli tak naprawdę opowiadanie opowieści.

Wszystkie powyższe problemy sprawiają, że w większości przypadków nie wiem, o czym jest ta opowieść. Nie wiem, jak zmienia się bohater, a więc nie rozumiem, co autor chce mi przekazać (tak jak rok temu).

Zatem, jeśli uznamy, że te 30 filmów to pełny obraz polskiego kina w tym roku, i jeśli uznamy, że widz ma potrzebę ropoznania bohatera, który prowadzi go przez opowieść, i potrzebę rozumienia przebiegu fabularnego, to powyższy raport pokazje (tak jak rok temu), że polska kinematografia nie odpowiada na te potrzeby, więc jest kinematografią eksperymentalną. Autorzy polskich filmów nie opowiadają widzom opowieści, tylko prowadzą eksperymenty narracyjne. Z 30 filmów tylko 8 spełnia podstawowe założenia dramaturgiczne.

Poziom polskiego scenariopisarstwa jest taki jak rok temu, co pokazuje zeszłoroczny, równie precyzyjny raport: Podsumowanie Festiwalu w Gdyni 2018.

ŻYCZENIA

Życzę wszystkim więcej pieniędzy na prace literackie, więcej cierpliwości w fazie developmentu i więcej myślenia o potrzebach i reakcjach widzów. Pozdrawiam serdecznie i polecam się.

Jeśli ta analiza czegoś Cię nauczyła, rozważ wsparcie 5 zł:

Zapraszam też do przeczytania innych analiz:

LEGIONY

Cztery nowele o młodych legionistach, którzy kochali, walczyli, ginęli, a nawet ożywali. Ale z tego filmu nie wynika, co to były te legiony, jak działały i czy jakkolwiek wpłynęły na odzyskanie przez Polskę niepodległości.

PIŁSUDSKI

To jest katalog epizodów, które nie łączą się w logiczną i zrozumiałą sekwencję zdarzeń. Polacy chcą wspaniałych filmów historycznych, ale pragną, by scenariusz kosztował dwa grosze i dwie krople krwi.

POWRÓT DO LISTY ANALIZ